အိမ်မှာ အမွေးထူတဲ့ အဘိုးကြီးတစ်ယောက်ရှိရင်၊ canine Alzheimer's ဆိုတာကို ကြားဖူးကြမှာပါ။ ၎င်းသည် Cognitive Dysfunction Syndrome ဟုခေါ်သော နာမည်ကြီးအမည်ဖြစ်သည်။ သင့်အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်တွင် ဤအရာနှင့် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော ကုသမှုများရှိကြောင်း သင်သံသယရှိသည့်အခါ ကြည့်ရှုပါ။

Canine Alzheimer's ဆိုတာ ဘာလဲ။

သိမြင်မှုဆိုင်ရာ ချို့ယွင်းမှုလက္ခဏာစု၊ ဆိုလိုသည်မှာ ခွေးများတွင် အယ်လ်ဇိုင်းမား သည် အာရုံကြောဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပြီး အပြုအမူဆိုင်ရာပြောင်းလဲမှုများစွာကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ဤပြောင်းလဲမှုများသည် သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင် ဖြစ်ပွားလေ့ရှိပြီး မကြာခဏဆိုသလို အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါရှိသူများတွင် ဖြစ်ပွားသည့် လက္ခဏာများနှင့် ဆင်တူနိုင်သည်။

ထို့ကြောင့် မှတ်ဥာဏ်ချို့ယွင်းမှုရောဂါကို ခွေးများတွင် အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါ ဟုလူသိများလာသည်။ ယေဘူယျအားဖြင့် အသက်ခြောက်နှစ်အထက် အမွေးပေါက်သူများကို ထိခိုက်စေပါသည်။ သို့သော် ကျား/မ လူမျိုးမရွေး၊ အသက် 10 နှစ်ကျော် အရွယ်များတွင် ပို၍ပင် အဖြစ်များပါသည်။

ရောဂါလက္ခဏာစုသည် အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်၏ ဦးနှောက်တွင် ဖြစ်ပေါ်သည့် ပြောင်းလဲမှုများနှင့် အာရုံကြောများ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များကို ကန့်သတ်ထားသောကြောင့်၊ အယ်လ်ဇိုင်းမားခွေး မှတင်ပြသည့် အခြေအနေသည် နောက်ပြန်မဆုတ်နိုင်ပါ။ သို့သော် လက္ခဏာများ တိုးတက်မှုကို နှေးကွေးအောင် ကူညီပေးနိုင်သည့် ကုသမှုလည်း ရှိပါသည်။

အိမ်မွေးတိရိစ္ဆာန်တွင် Cognitive Dysfunction Syndrome ရှိနေကြောင်း ဘယ်အချိန်မှာ သံသယရှိရမလဲ။

ခွေးများတွင် အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါလက္ခဏာများ ရှိပြီး တစ်ခါတစ်ရံတွင် ကျူရှင်ဆရာများက သတိမထားမိတတ်ပါ။ ထိုပြောင်းလဲမှုသည် “အရာတစ်ခုဖြစ်သည်” ဟု လူတစ်ဦးမှ နားလည်သောကြောင့် ထိုသို့ဖြစ်နိုင်သည်။အသက်” သို့မဟုတ် ဆေးခန်းပြမှုများသည် အခြားသော ကျန်းမာရေးပြဿနာများနှင့် ရောထွေးနေသောကြောင့်ပင်။ ခွေးအယ်လ်ဇိုင်းမား၏ လက္ခဏာများကြားတွင် ကျူရှင်ဆရာများ သတိပြုမိနိုင်သည်-

• အိပ်ရာဝင်ချိန် အပြောင်းအလဲများ၊
• အသံထွက်;
• အသစ်သောအရာများကို လေ့လာရန် ခက်ခဲခြင်း၊
• အရပ်အပြင်သို့ထွက်ခြင်း။
• အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်သည် မစင်စွန့်ရမည့်နေရာကို အတိအကျသိသောအခါ၌ပင်၊
• ရန်လိုမှု၊
• အမိန့်များကို နားလည်ရန်နှင့် တုံ့ပြန်ရန် ခက်ခဲခြင်း၊
• ကျူရှင်ဆရာနှင့် အခြားမိသားစုဝင်များနှင့် အပြန်အလှန်ဆက်ဆံမှု နည်းပါးသည်။
• အတားအဆီးများကို ကျော်လွှားရန် ခက်ခဲခြင်း၊
• နေ့စဥ်လုပ်ဆောင်မှုများ လျော့ကျသွားသည်။

ခွေးတွင် အယ်လ်ဇိုင်းမား ရှိသည့်အချိန်တိုင်းတွင် အဆိုပါ လက္ခဏာများအားလုံးကို ပြသမည်မဟုတ်ပါ။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ကျူရှင်ဆရာသည် ၎င်းတို့ထဲမှ တစ်ဦး သို့မဟုတ် နှစ်ယောက်ကို သတိပြုမိလိမ့်မည် ဖြစ်နိုင်သည်။ သို့သော် အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ရောဂါလက္ခဏာများ ဖွံ့ဖြိုးလာပြီး လက္ခဏာအသစ်များကို သတိပြုမိလာနိုင်သည်။

ခွေးမှာ အယ်လ်ဇိုင်းမားရှိမရှိ ဘယ်လိုသိနိုင်မလဲ။

Canine Alzheimer's ၏လက်တွေ့လက္ခဏာအားလုံးသည် အခြားသောရောဂါများနှင့် ရောထွေးနိုင်သည်။ ဥပမာ- ဆီးမထိန်းနိုင်လို့ ဆီးသွားတတ်ပါတယ်။ ရန်လိုခြင်းသည် နာကျင်ခြင်း၏ အကျိုးဆက်ဖြစ်နိုင်သည်။

ထို့ကြောင့် အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်၏ အမူအကျင့် သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်တွင် ပြောင်းလဲသွားသည်ကို ကျူရှင်ဆရာမှ သတိပြုမိပါက တိရစ္ဆာန်ဆေးကုဆရာဝန်ထံ ခေါ်ဆောင်သွားရပါမည်။ ဝန်ဆောင်မှုကာလအတွင်း၊ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်၏သမိုင်းကြောင်းကိုမေးမြန်းခြင်းအပြင်၊ပရော်ဖက်ရှင်နယ်သည် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာစစ်ဆေးမှုများစွာကို လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ပြီး နောက်ထပ်စာမေးပွဲများ တောင်းဆိုနိုင်သည်။ ၎င်းတို့အနက်-

• သွေးစစ်ခြင်း (သွေးရည်ကြည် ဇီဝဓာတုဗေဒနှင့် သွေးအရေအတွက်)၊
• ဟော်မုန်းစစ်ဆေးမှုများ၊
• ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း၊
• Ultrasonography;
• သံလိုက်ပဲ့တင်ရိုက်ခတ်မှုပုံရိပ်။

၎င်းသည် တိရစ္ဆာန်ဆေးဆရာမှ ခွေးအယ်လ်ဇိုင်းမားနှင့် ဆင်တူသော ဆေးခန်းပြလက္ခဏာအချို့ရှိသည့် အခြားရောဂါများကို ဖယ်ရှားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့တွင် ဥပမာ- ဦးနှောက်အကျိတ်များ၊ hypothyroidism၊ hepatic encephalopathy၊ နှလုံးရောဂါနှင့် အဆစ်ရောဂါများ။

ကုသမှုရှိပါသလား။

မှတ်ဥာဏ်ချို့ယွင်းမှုရောဂါလက္ခဏာစုကို စစ်ဆေးတွေ့ရှိပြီးသည်နှင့်၊ တိရစ္ဆာန်ဆေးဆရာသည် ခွေးအယ်လ်ဇိုင်းမားအတွက် ဆေး ကို ညွှန်းပေးနိုင်ပါသည်။ ရောဂါကို ပျောက်ကင်းအောင် ကုသပေးမယ့် ဆေးဝါး မရှိပါဘူး။

သို့သော်၊ လူနေမှုဘဝအရည်အသွေးကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် ရောဂါလက္ခဏာစု၏ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကို နှောင့်နှေးစေရန် ကူညီပေးသည့် palliative ကုသမှုများ ရှိပါသည်။ ဖြစ်နိုင်သောဆေးများထဲတွင် ဦးနှောက်သို့ သွေးစီးဆင်းမှုကို ကောင်းမွန်စေရန် ကူညီပေးသော ဆေးဝါးများလည်း ရှိပါသည်။

အာဟာရဖြည့်စွက်စာအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သော ဟော်မုန်းအချို့လည်း ရှိပါသည်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ကြွယ်ဝမှုကိုလည်း ထောက်ပြနိုင်ပါတယ်။ ထို့အပြင် ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကို နှေးကွေးစေရန်အတွက် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုနှင့် ကစားခြင်းကို ပုံမှန်လုပ်ဆောင်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

သိချင်စိတ်ပြင်းပြမှု၏ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်တွင် မည်မျှပါဝင်သည်ကို သင်မြင်ပါသလားခွေးလား? ကျူရှင်ဆရာသည် ခွေးအယ်လ်ဇိုင်းမားအကြောင်း ကြားသောအခါ၊ မှတ်ဉာဏ်ပျောက်ဆုံးခြင်းကိုလည်း မကြာခဏ သတိရတတ်ပါသည်။ အမွေးတွေ မှာ မှတ်ဉာဏ်ရှိလား။ ရှာပါ !