বিষয়বস্তুৰ তালিকা
বিড়ালৰ ৰোগৰ সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছ : আপুনি কেতিয়াবা এই ৰোগৰ কথা শুনিছেনে? যদি আপুনি কেতিয়াও শুনা নাই, তেন্তে আপুনি হয়তো পিআইএফ কলটো জানে নহয়নে? পিআইএফ হৈছে ফেলাইন ইনফেকচিয়াছ পেৰিট’নাইটিছৰ সংক্ষিপ্ত ৰূপ, যিটো অতি জটিল ৰোগ যাৰ প্ৰতি প্ৰতিজন বিড়ালৰ মালিকে মনোযোগ দিব লাগিব। কেনেকৈ হয় জানি লওক!
বিড়ালৰ সংক্ৰামক পেৰিট'নাইটিছ: এই ৰোগ কি জানি লওক
বিড়ালৰ সংক্ৰামক পেৰিট'নাইটিছ কি ? পুৰুষ আৰু মহিলাক আক্ৰান্ত কৰিব পৰা ৰোগ, কৰ’না ভাইৰাছৰ ফলত হোৱা ৰোগ। যদিও ব্ৰাজিলত ইতিমধ্যে ইয়াৰ চিকিৎসা ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে, তথাপিও ইয়াক নিয়ন্ত্ৰিত কৰা হোৱা নাই। ফলস্বৰূপে মৃত্যুৰ হাৰ অধিক।
যদিও মেকুৰীৰ এফআইপি বিশ্বজুৰি বিস্তৃত আৰু ই বিভিন্ন বয়স বা লিংগৰ প্ৰাণীক প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে, সৰু আৰু বয়সস্থ প্ৰাণীবোৰে এই ৰোগৰ ক্লিনিকেল লক্ষণ অধিক সঘনাই দেখুৱাইছে।
সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছ সৃষ্টি কৰা ভাইৰাছটো পৰিৱেশত তুলনামূলকভাৱে অস্থিৰ। কিন্তু জৈৱিক পদাৰ্থত বা শুকান পৃষ্ঠত উপস্থিত হ’লে এই অণুজীৱটো সাত সপ্তাহলৈকে সংক্ৰামক হৈ থাকিব পাৰে! সংক্ৰমিত প্ৰাণীৰ মলত ভাইৰাছ নিৰ্মূলৰ যোগেদি সংক্ৰমণ হয়।
বিড়ালৰ দৰে ক'ৰ'না ভাইৰাছে মানুহক প্ৰভাৱিত নকৰে
বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট'নাইটিছ মানুহৰ ক্ষেত্ৰত ধৰা পৰেনে ? নহয়! যদিও এই ৰোগটো ক’ৰ’না ভাইৰাছৰ দ্বাৰাও হয়, তথাপিও ই সংক্ৰামক নহয়, মানুহক আক্ৰান্ত কৰা ৰোগৰ সৈতেও একে নহয়।
এইদৰে, বিড়ালৰ দৰে পেৰিট’নাইটিছ এটা জুনোচিছ নহয়, অৰ্থাৎ এই ভাইৰাছ পোহনীয়া জন্তুৰ পৰা মানুহলৈ সংক্ৰমিত নহয়। একে সময়তে ই কোনো এন্থ্ৰ’প’জ’ন’ছিছ নহয় — মানুহে ইয়াক জীৱ-জন্তুলৈ সংক্ৰমিত নকৰে।
মনত ৰখা ভাল যে কৰ’না ভাইৰাছ এটা বৃহৎ ভাইৰেল পৰিয়াল। এইদৰে বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছৰ কাৰণে কেৱল বনৰীয়া মেকুৰী আৰু বিড়ালৰ মাংসকহে আক্ৰান্ত কৰে।
বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট'নাইটিছ ভাইৰাছ
এফআইপিৰ কাৰণ হৈছে বিড়ালৰ দৰে ক'ৰ'না ভাইৰাছ, যিটো নিড'ভাইৰেলছ ক্ৰমৰ অন্তৰ্গত। এই ভাইৰাছবোৰৰ একক ডালযুক্ত আৰু আৱৰণযুক্ত আৰ এন এ জিনম থাকে। এই বৈশিষ্ট্য থকা আন ভাইৰাছৰ দৰেই বিড়ালৰ দৰে ক’ৰ’না ভাইৰাছৰ সমগ্ৰ শৰীৰত বিয়পি পৰাৰ ক্ষমতা অধিক।
ইয়াৰ কাৰণ হ’ল ইয়াৰ মিউটেচন (জিনীয় পদাৰ্থৰ নিউক্লিঅ’টাইড ক্ৰমৰ পৰিৱৰ্তন) হোৱাৰ সম্ভাৱনা বেছি। ফেলাইন ক’ৰ’না ভাইৰাছত ভাইৰাছৰ কণিকাৰ অন্যতম গাঁথনিগত প্ৰ’টিন “S” (spike) প্ৰ’টিন সংকেত কৰা জিনত মিউটেচন চিনাক্ত কৰা হৈছে।
এই জিনীয় ৰূপান্তৰ ৰোগৰ বিকাশৰ সৈতে প্ৰত্যক্ষভাৱে জড়িত বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। কিন্তু এতিয়াও কোৱা সম্ভৱ নহয় যে কেৱল এই মিউটেচনটোৱেই অধিক ভাইৰুলেন্সৰ বাবে দায়ী বা যদি আন কিছুমান কাৰকে বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছৰ ক্লিনিকেল লক্ষণৰ সূচনাত প্ৰভাৱ পেলায়।
মিউটেচন x ৰোগৰ বিকাশ
মেকুৰীৰ FIP ভাইৰাছৰ ক্ৰিয়া অলপ বিভ্ৰান্তিকৰ হ’ব পাৰে, কিয়নো সকলো ধনাত্মক প্ৰাণীৰে ক্লিনিকেল প্ৰকাশ নাথাকে। ইফালে যিসকলৰ লক্ষণ দেখা দিয়ে তেওঁলোকৰ শেষত প্ৰায়ে মৃত্যু হয়। কিয় হয়? ইয়াৰ সম্ভাৱ্য ব্যাখ্যা নিহিত হৈ আছে ভাইৰাছৰ মিউটেচনত!
সহজে বুজিবলৈ কল্পনা কৰক যে দুটা মেকুৰী আছে, আৰু দুয়োটা বিড়ালৰ দৰে ক’ৰ’না ভাইৰাছত আক্ৰান্ত হৈছে। কিন্তু ইয়াৰে এজনৰহে এই ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ মৃত্যু হয়।
See_also: বিড়ালৰ দৰে পেনলিউকোপেনিয়া: ৰোগৰ বিষয়ে ছটা প্ৰশ্ন আৰু উত্তৰএনে হয় কাৰণ এই ৰোগ উপস্থাপন কৰা মেকুৰীটোৰ ক’ৰ’না ভাইৰাছে আমি উল্লেখ কৰা প্ৰ’টিন “S” ৰ জিনত মিউটেচন হৈছিল। ইয়াৰ ফলত ভাইৰাছৰ গঠন সলনি হৈছিল আৰু ফলস্বৰূপে ই শৰীৰৰ আন কোষবোৰক আক্ৰমণ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল।
মিউটেচন কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ?
আপুনি হয়তো ভাবিছে যে এই মিউটেচনত আক্ৰান্ত হোৱাৰ পিছত ই কিয় ৰোগৰ সৃষ্টি কৰে, নহয়নে? অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে, এই জিনীয় মিউটেচন হোৱাৰ পিছত ভাইৰাছটোৱে মেক্ৰ’ফেজ (শৰীৰৰ প্ৰতিৰক্ষা কোষ) আৰু এণ্টেৰ’চাইট (অন্ত্ৰত উপস্থিত কোষ)ত প্ৰতিলিপি কৰিবলৈ আৰু অধিক সক্ষম হৈ পৰে।
See_also: মোৰ কুকুৰটোৰ উশাহ-নিশাহ ল’বলৈ অসুবিধা হৈছে! কুকুৰৰ নাকৰ ৰোগ হয়এইদৰে ই প্ৰাণী জীৱৰ মাজেৰে “বিস্তাৰ” হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু যিহেতু ইয়াৰ আন্ত্ৰিক আৰু শ্বাস-প্ৰশ্বাসতন্ত্ৰৰ কোষৰ বাবে ট্ৰপিজম থাকে, সেয়েহে ই ক্লিনিকেল লক্ষণৰ সৃষ্টি কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।
এইটো কোৱা বাহুল্য যে, মেক্ৰ’ফেজ (প্ৰাণীৰ শৰীৰে উৎপন্ন কৰা প্ৰতিৰক্ষা কোষ) সংক্ৰমিত হোৱাৰ লগে লগে পোহনীয়া জন্তুৰ জীৱৰ জৰিয়তে ভাইৰাছটো সহজে বিয়পি পৰে। কাৰণ এইটোৱেইকোষ বিভিন্ন অংগ আৰু কলাত উপস্থিত থাকে।
এইদৰে আমি এই সিদ্ধান্তত উপনীত হ'ব পাৰো যে প্ৰাণীটোৰ শৰীৰৰ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা (ৰক্ষা)ৰ সৈতে জড়িত সম্ভাৱ্য মিউটেচনসমূহ সংক্ৰামক পেৰিট'নাইটিছ ৰ ক্লিনিকেল লক্ষণসমূহৰ বিকাশৰ বাবে দায়ী।
এই কাৰণেই উদাহৰণত ব্যৱহৃত বিড়ালৰ পোৱালি দুটাৰ ভিতৰত এটাহে বেমাৰত পৰিল। ভাইৰাছৰ জেনেটিক মিউটেচন কেৱল ইয়াতেই ঘটিছিল, অৰ্থাৎ ক’ৰ’না ভাইৰাছৰ “S” প্ৰটিন স্বাভাৱিকভাৱে কেৱল সেই প্ৰাণীটোতহে পৰিৱৰ্তিত হৈছিল।
বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছৰ বিকাশ
ক্লিনিকেল লক্ষণৰ আৰম্ভণিতে এই ৰোগ মালিকে লক্ষ্যও নকৰিবও পাৰে। এই অৱস্থা মৃদু হোৱাৰ প্ৰৱণতা থাকে, আৰু মেকুৰীটোৰ জ্বৰ হয়। কিন্তু যেতিয়া ৰোগটো বিকশিত হয়, তেতিয়া বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছে এনে লক্ষণ দেখা দিয়ে যিবোৰ মালিকে দুটা ধৰণে লক্ষ্য কৰিব পাৰে:
- effusive FIP (wet);
- নন-ইফিউচিভ (শুকান) পিআইএফ।
ইফিউচিভ এফআইপিত ৰোগটো এনেদৰে বিকশিত হয় যে প্ৰাণীটোৰ ৰক্তবাহী নলীবোৰ প্ৰদাহজনিত প্ৰক্ৰিয়াৰ মাজেৰে পাৰ হয়। ইয়াৰ ফলত নাড়ীবোৰৰ ক্ষতি হয় আৰু ফলস্বৰূপে বুকু আৰু পেটত তৰল পদাৰ্থ জমা হয়, যাৰ ফলত আয়তন বৃদ্ধি পায়। তদুপৰি জ্বৰ সাধাৰণতে তীব্ৰ হয়, আৰু জীৱ-জন্তুৱে এন্টিবায়টিকৰ প্ৰতি কোনো সঁহাৰি নিদিয়ে।
শুকান বা নন-ইফিউচিভ এফআইপিত প্ৰদাহজনিত গ্ৰেনুলোমা গঠনৰ বাবে থ’ৰেচিক আৰু পেটৰ অংগসমূহে কাৰ্য্যক্ষমতা হেৰুৱাই পেলায়। সাধাৰণতে,অভিভাৱকে অভিযোগ কৰে যে জন্তুটোৱে সঠিকভাৱে খাদ্য গ্ৰহণ কৰা নাই, চুলি সৰা দেখা গৈছে।
শুকান এফআইপিত মেকুৰীৰ জণ্ডিচ হোৱাটোও সাধাৰণ কথা, যিটো চকুৰ পতাত আৰু কিছুমান ক্ষেত্ৰত নাক বা চকুত সহজে দেখা যায়।
বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছৰ ক্লিনিকেল লক্ষণ
পোহনীয়া জন্তুটোৰ বিড়ালৰ সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছ আছে বুলি কেতিয়া সন্দেহ কৰিব লাগে? এই কথা জনাটো অলপ জটিল হ’ব পাৰে, কিয়নো এফআইপিৰ দ্বাৰা আক্ৰান্ত পোহনীয়া জন্তুৰ ক্লিনিকেল প্ৰকাশ বিভিন্ন ধৰণৰ। ইয়াৰ ভিতৰত টিউটৰে লক্ষ্য কৰিব পাৰে:
- জ্বৰ;
- ভোকহীনতা;
- পেটৰ আয়তন বৃদ্ধি;
- ওজন কমি যোৱা; <১৪><১৩> উদাসীনতা;
- ৰুক্ষ, নিস্তেজ কোট; <১৪><১৩> জণ্ডিচ;
- আক্ৰান্ত অংগটোৰ সৈতে জড়িত বিভিন্ন পৰিৱৰ্তন;
- স্নায়ুজনিত লক্ষণ, অধিক গুৰুতৰ ক্ষেত্ৰত।
এফআইপিৰ নিদান
এফআইপিৰ নিদান কঠিন, যিহেতু প্ৰাণীটোৱে বিভিন্ন ক্লিনিকেল লক্ষণ দেখুৱায়। গতিকে বিশেষজ্ঞই প্ৰাণীটোৰ ইতিহাসৰ বিষয়ে সোধা আৰু শাৰীৰিক পৰীক্ষা কৰাৰ উপৰিও অতিৰিক্ত পৰীক্ষা যেনে:
- চেৰ’লজিকেল পৰীক্ষা; <১৪><১৩> সম্পূৰ্ণ তেজৰ গণনা;
- ইফিউচনৰ সংগ্ৰহ আৰু বিশ্লেষণ;
- পেটৰ আল্ট্ৰাছাউণ্ড; <১৪><১৩> বায়’প্সি।
বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছৰ চিকিৎসা
ব্ৰাজিলত বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছৰ সহায়ক চিকিৎসা আছে। গতিকে জন্তুটোতেওঁক সুস্থিৰ কৰিবলৈ প্ৰয়োজনীয় ঔষধ লাভ কৰিব। তৰল চিকিৎসা, পুষ্টিৰ সহায়, থ’ৰেচিক (থ’ৰেচেণ্টেছিছ) আৰু পেটৰ (এবড’মিন’চেণ্টেছিছ) তৰল পদাৰ্থ আঁতৰোৱা আদি গ্ৰহণ কৰিব পাৰি।
কিন্তু বিড়ালৰ দৰে সংক্ৰামক পেৰিট’নাইটিছ ৰ নিৰাময় আছেনে? এই জন্তুটোক সুস্থ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা একমাত্ৰ ঔষধ শেহতীয়াকৈ আৰু এতিয়াও ব্ৰাজিলত অবৈধ।
পোহনীয়া জন্তুটোক এফআইপিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ কোনো ভেকচিন আছেনে?
যদিও ভেকচিন আছে, ইয়াৰ ফলপ্ৰসূতা কিছু পৰিমাণে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰা হয়, গতিকে ইয়াৰ ব্যৱহাৰ সাধাৰণতে পশু চিকিৎসকে পৰামৰ্শ নিদিয়ে। এইদৰে পিআইএফ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাটো শেষত কঠিন হৈ পৰে।
যদি কোনো প্ৰাণী আক্ৰান্ত হয়, যদি ব্যক্তিজনৰ ঘৰত এটাতকৈ অধিক পোহনীয়া জন্তু থাকে, তেন্তে ৰোগীক পৃথক কৰাটো প্ৰয়োজনীয় হ’ব। ইয়াৰ উপৰিও পৰিৱেশ, বিচনা, বাটি, আৱৰ্জনা বাকচ আদি পৰিষ্কাৰ আৰু বীজাণুমুক্ত কৰাটো প্ৰয়োজনীয় হ’ব।
যেতিয়া ব্যক্তিজনৰ মাত্ৰ এটা পোহনীয়া জন্তু থাকে, আৰু পোহনীয়া জন্তুটোৰ মৃত্যু হয়, তেতিয়া নতুনকৈ গ্ৰহণ কৰাৰ কথা চিন্তা কৰাৰ আগতে পৰিৱেশ বীজাণুনাশকৰ উপৰিও কোৱাৰেণ্টাইন কৰাটো বাঞ্ছনীয়।
যদি কৰ’না ভাইৰাছত আক্ৰান্ত মাইকী মাইকীজনী গৰ্ভৱতী হয় তেন্তে জীৱ-জন্তুবোৰ মাতৃৰ পৰা সোনকালে আঁতৰাই কৃত্ৰিম স্তনপান কৰাটো বাঞ্ছনীয়। কিটিটোৱে কোনবোৰ ভেকচিন ল’ব লাগে জানেনে? জানি লওক ! <৩>